توسعه صنعتی ایران از اواسط دهه ۹۰ با مشکل نامتعادلی انرژی به ویژه در قالب کمبود گاز در فصول سرد سال مواجه شده است. این بیتعادلی نه تنها بر صنایع وابسته به گاز برای تولید محصولات صنعتی تأثیر میگذارد، بلکه تأثیر موجی بر رشد کلی اقتصادی کشور دارد...
جوان آنلاین: قانون برنامه هفتم توسعه، بر حل گرههای گاز با برنامههای متعدد و متنوع تمرکز کرده و محور اصلی مبتنی بر روش ذخیرهسازی است که راهکار اصلی و کلیدی به شمار میرود و دولت باید با سرمایهگذاری و ارائه مشوقهای متنوع، زمینه توسعه ظرفیت ذخیرهسازی گاز را فراهم کند. به باور کارشناسان، طبق قانون برنامه هفتم توسعه، هدفگذاری ایجاد ظرفیت تأمین گاز معادل ۱۲۰میلیون متر مکعب در روز در نظر گرفته شده است که با تکیه بر سرمایهگذاری بخش دولتی و صنعتی کشور و همچنین ارائه مشوقهای جذاب دولتی برای ورود سرمایه به بخش صنعتی این امکان به راحتی وجود دارد که عدد مذکور در زمینه ذخیرهسازی روزانه ۱۲۰میلیون مترمکعب گاز در اوج صدروزه ایام سرد سال محقق شود. توسعه صنعتی ایران از اواسط دهه ۹۰ با مشکل نامتعادلی انرژی به ویژه در قالب کمبود گاز در فصول سرد سال مواجه شده است. این بیتعادلی نه تنها بر صنایع وابسته به گاز برای تولید محصولات صنعتی تأثیر میگذارد، بلکه تأثیر موجی بر رشد کلی اقتصادی کشور دارد. کمبود موقتی و مقطعی گاز منجر به تعطیلی صنایع، کاهش تولید و در نهایت مانع از توسعه صنعتی کشور میشود. سرمایهگذاران به دلیل خطر تعطیلی، تمایلی به سرمایهگذاری در پروژههای جدید ندارند و این امر جذب سرمایه را برای پروژههای صنعتی جدید دشوار میکند. برای رفع مشکل بیتعادلی گاز و تضمین رشد پایدار صنایع ایران، باید بر ذخیرهسازی گاز تمرکز کرد. ذخیرهسازی گاز فرایندی است که شامل ذخیرهسازی گاز اضافی در فصول گرم سال میشود تا در فصول سرد که کمبود وجود دارد از آن استفاده شود. این استراتژی در کشورهای توسعه یافته با موفقیت اجرا شده است و میتواند به عنوان راه حلی کلیدی برای مشکل بیتعادلی گاز ایران باشد. در برنامه هفتم توسعه، ایران بر لزوم رفع بیتعادلی گازی کشور، با برنامههای مختلف تأکید شده است. ذخیرهسازی گاز به عنوان یکی از اجزای حیاتی این تلاشها شناخته میشود و کلید تضمین رشد اقتصادی کشور است. با ذخیره گاز مازاد، صنایع میتوانند در زمان کمبود به تولید ادامه دهند و از ثبات و رشد در بخش صنعت اطمینان حاصل کنند. دو راه اصلی برای ذخیرهسازی گاز در ایران وجود دارد. دولت و صنایع میتوانند مخازن گاز موجود را برای تأمین نیاز بخشهای مختلف از جمله بخش داخلی و نیروگاهها به مخازن ذخیره تبدیل کند یا مخازن ذخیرهسازی گاز را ایجاد کنند. این ابتکار مورد حمایت دولت با تکیه بر مشوقهای دولتی نه تنها به موضوع بیتعادلی گاز میپردازد، بلکه به رفاه کلی اقتصادی کشور نیز کمک میکند. پرداختن به موضوع بیتعادلی گاز برای توسعه صنعتی ایران حیاتی است. با اجرای استراتژیهای ذخیرهسازی گاز و تشویق سرمایهگذاری در این زمینه، کشور میتواند تأمین گاز پایدار را تضمین کند، از رشد صنایع خود حمایت کند و به رشد اقتصادی کلی کشور کمک کند. با تمرکز بر ذخیرهسازی گاز، ایران میتواند بر چالشهای ناشی از کمبود گاز غلبه کند و راه را برای آیندهای مرفه برای بخش صنعتی خود هموار کند. مهدی هاشمزاده، کارشناس انرژی درباره مسیر تحقق رشد اقتصادی کشور و جذب سرمایه به سمت تولیدات صنعتی با ارزش افزوده بالا با تکیه بر حل ناترازی گازی مقطعی فصول سرد سال از طریق ذخیرهسازی صنعتی و دولتی گاز و همچنین لزوم حل این معضل در دولت چهاردهم و طی برنامه هفتم توسعه به «جوان» میگوید: یکی از مهمترین معضلات توسعه صنعتی ایران، مسئله مربوط به ناترازی انرژی به خصوص در بحث گاز موردنیاز صنایع مختلف است. با توجه به ناترازی مقطعی گاز در فصول سرد سال و وابستگی بیش از حد تولید برق از گاز، صنایع در فصول سرد سال که با ناترازی گازی مواجه میشویم، مجبور به تعطیلی و افت تولید خواهند شد و همین امر سبب میشود که رشد اقتصادی کشور نیز کاهش یابد و مسئله توسعه صنعتی نیز مختل شود. وی میافزاید: با چشمانداز فعلی ناترازی گازی در فصول سرد سال نیز تولید به سمت توسعه بیشتر نخواهد رفت و سرمایهگذاران با توجه به ریسک تعطیلی صنایع علاقهای به سرمایهگذاری در طرحهای جدید صنعتی نیز نخواهند داشت و همین امر سبب خواهد شد که طرحهای جدید صنعتی نیز با مشکل جذب سرمایه مواجه شوند و تنها دولت از سر اجبار به تأمین مالی خواهد پرداخت. این کارشناس انرژی، با اشاره به اهمیت راهبردی و تمرکز ویژه قانون برنامه هفتم توسعه در زمینه حل ناترازی مقطعی گاز با تکیه بر ذخیرهسازی گاز میگوید: با توجه به چشمانداز منفی ناترازی گاز بر سرمایهگذاری برای طرحهای جدید صنعتی و همچنین توسعه نیافتن ظرفیت تولید برای صنایع موجود، الزام حل ناترازی گازی کشور اولویت نخست توسعه صنعتی کشور خواهد بود. در همین راستا نیز طبق قانون برنامه هفتم توسعه، تمرکز ویژهای بر حل ناترازی گاز ایران با برنامههای متعدد و متنوعی شده است که تمرکز اصلی مبتنی بر روش ذخیرهسازی گاز متمرکز خواهد بود که راهکار اصلی و کلیدی حل ناترازی مقطعی گاز است که باید دولت با سرمایهگذاری خود و همچنین ارائه مشوقهای متنوع جهت سرمایهگذاری صنعت زمینه توسعه ظرفیت ذخیرهسازی گاز را فراهم کند. وی در ادامه با اشاره به تجربه یکسان در کشورهای اروپایی و نحوه مقابله با ناترازی مقطعی از مسیر ذخیرهسازی دولتی و صنعتی گاز در این کشورها تصریح میکند: ایران دچار ناترازی مقطعی گاز است و این امر را در صادرات گاز ایران در فصول سرد سال تأیید میکند؛ بنابراین مسئله حال حاضر ناترازی گازی کشور، مسئله ناترازی مقطعی است که با تکیه بر تجربه کشورهای توسعه یافته، باید به سمت ذخیرهسازی گاز حرکت کنیم. هاشمزاده، با اشاره به ایجاد اولویت جهت گازرسانی از محل گاز ذخیرهسازی شده برای صنایع پیشران با ارزش افزوده بالا و امکان ارزآوری میافزاید: ذخیرهسازی گاز فرایندی است که در فصول گرم سال که مازاد گاز تولیدی داریم؛ به سمت ذخیرهکردن این گازهای مازاد نیاز و تقاضای داخل برویم تا بتوانیم در فصول سرد سال به سمت عرضه گاز از این مخازن ذخیرهسازی حرکت کنیم تا صنایع با ارزش افزوده بالای اقتصادی و اثرگذار در رشد اقتصادی کشور را سرپا نگه داریم و در فصول سرد سال نیز با قدرت تولیدات صنعتی خود و ارزآوری را برای کشور داشته باشند. بنابراین یکی از ملزومات کلیدی تحقق رشد اقتصادی ۸درصدی برنامه هفتم توسعه ایران، تمرکز ویژه روی حل ناترازی گازی با تکیه بر ذخیرهسازی گاز است. در این بین دو بخش امکان ذخیرهسازی گاز را خواهند داشت. وی با اشاره به مصارف متعارف برای ذخیرهسازی گاز در بخش دولتی میگوید: اولین بخش خود دولت است که مخازن خالی شده گازی در سطح کشور را میتواند به مخازن جدید ذخیرهسازی گاز تبدیل کند تا به پشتوانه آن بتواند مصارف بخش صنایع پیشران و صادراتی کشور، بخش خانگی و همچنین بخش نیروگاهی را تأمین کند و به این ترتیب در مسئله مصارف بخشهای اصلی اقتصاد، تأمین رفاه خانوار و همچنین تولید برق کشور به این وسیله رفع خواهد شد. وی ادامه میدهد: دومین بخش نیز صنایع انرژیبر پرمصرف گازی هستند که نیاز مازاد و غیراستاندارد گاز خود را از طریق ایجاد مخازن ذخیرهسازی صنعتی گاز با ارائه مشوق از طرف دولت تأمین کنند. دلیل اصلی مصرف غیراستاندارد صنایع پرمصرف نیز سرمایهگذاری نکردن در فناوری است که شاهد شدت مصرف انرژی بسیار بالایی در این صنایع هستیم و از همین رو نیاز مازاد الگوی بهینه گاز، صنایع پرمصرف باید از محل ذخیرهسازی گاز تأمین شود و در کنار آن نیز دولت مشوقهای مالیاتی و قیمتی برای خرید ارزان گاز تأمین خواهد کرد که سرمایهگذاری صنعتی برای ایجاد مخازن ذخیره سازی گاز با صرفه اقتصادی باشد تا کشور نیز سهم و درصد ذخیرهسازی گاز تأمینی کشور از کل مصرف را بالاتر ببرد. منبع: روزنامه جوان