ورود
بدون تاریخ و مردم شناسی، آینده ای برای کشور متصور نیست
استاد دانشگاه تهران تاکید کرد: کشوری که بخواهد رشد کند، محال است بدون مردم‌شناسی موفق شود.
به گزارش میراث آریا وی افزود: پیشینه ثبت روز مردم‌شناسی و کش‌وقوس‌های این حوزه، یادآور اهمیت آن در شکل‌دهی به هویت و آینده کشور است. بدون تاریخ، جغرافیا تنها نامی خواهد بود و بدون جغرافیا، تاریخ به اسطوره بدل می‌شود. همین جدایی باعث بحران هویتی در نسل‌های امروز شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به پیوند تاریخ و جغرافیا اظهار کرد: برای فهم آثار بزرگانی چون حافظ، باید جغرافیا را در نظر گرفت؛ چراکه حافظ را بدون بستر جغرافیایی نمی‌توان شناخت. دوگانه خشکی و دریا در جغرافیای قشم، معرفت‌شناسی خاصی می‌سازد؛ کوه‌ها با عرفان، دشت‌ها با فلسفه، سواحل با حس‌گرایی و کویر با سلوک معنوی پیوند خورده‌اند.
این استاد دانشگاه تهران همچنین به نقش زنان در فرهنگ و تمدن اشاره کرد و گفت: تمدن را زنان تولید می‌کنند؛ ریشه فرهنگ زنانه است. عرفان یک معرفت زنانه و فلسفه یک معرفت مردانه است. زنان مظهر فرهنگ‌اند و مردان مظهر جامعه؛ از همین رو جامعه‌شناسی دانشی مردانه و مردم‌شناسی دانشی زنانه است.
او در ادامه افزود: دریا، آب، حیات و غریزه زندگی در مناطق جنوبی ایران به‌ویژه در بوشهر و شیراز، فرهنگی زنانه ساخته است؛ در حالی که یزد و اصفهان، جغرافیایی مردانه دارند و از این رو صنعت در این شهرها بالیده است. اگر مردم‌شناسی در کشور جدی گرفته شود، می‌توان با شناخت دقیق جغرافیای ایران، هم هویت فرهنگی را تقویت کرد و هم زمینه‌های اقتصادی و درآمدزایی را توسعه داد.
ژیلا مشیری کارشناس ارشد پژوهشکده مردم‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با همکاری اداره میراث فرهنگی قشم و ذخیره آب به بررسی جایگاه آب در زندگی مردم جزایر جنوب کشور به خصوص قشم و هنگام پرداخت.
او با اشاره به اینکه برکه‌ها و آب‌انبارهای محلی در قشم و هنگام نقش مهمی در تأمین آب داشته‌اند، گفت: آب در فرهنگ مردم این جزایر جایگاه ویژه‌ای دارد و در گذشته برای مقابله با خشکسالی از چاه‌ها و برکه‌ها استفاده می‌شد. امروزه نیز در جزایر هنگام و قشم دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن نقش مهمی در تأمین نیاز ساکنان ایفا می‌کنند.
مشیری با بیان اینکه جزیره هنگام شامل سه روستای هنگام جدید، هنگام قدیم و میانی است، افزود: در پژوهش‌هایی که آن زمان داشتم، مشخص شد که هدررفت آب در این جزیره از مشکلات اصلی بوده است. در کنار آن، دریا نقشی پررنگ در زندگی مردم دارد؛ چراکه انواع روش‌های ماهیگیری در این منطقه رواج داشته و امروز نیز گردشگری در کنار صیادی از مشاغل اصلی مردم محسوب می‌شود.
وی به حضور پررنگ زنان در صید و صیادی اشاره کرد و گفت: زنان ماهیگیر در جزیره هنگام فعالیت گسترده‌ای دارند، اما به دلیل محدودیت‌های قانونی برای دریافت مجوز گلایه‌مند هستند.
این مردم‌شناس همچنین به آیین‌ها و باورهای بومی در جزیره هنگام اشاره کرد و ادامه داد: مراسم‌هایی چون قبله دعا و زال‌ها از جمله آیین‌های محلی هستند. همچنین باور به آویختن آب دریا برای دفع چشم‌زخم هنوز میان مردم رواج دارد.
انتهای پیام/
کد خبر 1404061200795
فاطمه رهبر
دبیر محمد آوخ
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به پیوند تاریخ و جغرافیا اظهار کرد: برای فهم آثار بزرگانی چون حافظ، باید جغرافیا را در نظر گرفت؛ چراکه حافظ را بدون بستر جغرافیایی نمی‌توان شناخت. دوگانه خشکی و دریا در جغرافیای قشم، معرفت‌شناسی خاصی می‌سازد؛ کوه‌ها با عرفان، دشت‌ها با فلسفه، سواحل با حس‌گرایی و کویر با سلوک معنوی پیوند خورده‌اند.
این استاد دانشگاه تهران همچنین به نقش زنان در فرهنگ و تمدن اشاره کرد و گفت: تمدن را زنان تولید می‌کنند؛ ریشه فرهنگ زنانه است. عرفان یک معرفت زنانه و فلسفه یک معرفت مردانه است. زنان مظهر فرهنگ‌اند و مردان مظهر جامعه؛ از همین رو جامعه‌شناسی دانشی مردانه و مردم‌شناسی دانشی زنانه است.
او در ادامه افزود: دریا، آب، حیات و غریزه زندگی در مناطق جنوبی ایران به‌ویژه در بوشهر و شیراز، فرهنگی زنانه ساخته است؛ در حالی که یزد و اصفهان، جغرافیایی مردانه دارند و از این رو صنعت در این شهرها بالیده است. اگر مردم‌شناسی در کشور جدی گرفته شود، می‌توان با شناخت دقیق جغرافیای ایران، هم هویت فرهنگی را تقویت کرد و هم زمینه‌های اقتصادی و درآمدزایی را توسعه داد.
ژیلا مشیری کارشناس ارشد پژوهشکده مردم‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با همکاری اداره میراث فرهنگی قشم و ذخیره آب به بررسی جایگاه آب در زندگی مردم جزایر جنوب کشور به خصوص قشم و هنگام پرداخت.
او با اشاره به اینکه برکه‌ها و آب‌انبارهای محلی در قشم و هنگام نقش مهمی در تأمین آب داشته‌اند، گفت: آب در فرهنگ مردم این جزایر جایگاه ویژه‌ای دارد و در گذشته برای مقابله با خشکسالی از چاه‌ها و برکه‌ها استفاده می‌شد. امروزه نیز در جزایر هنگام و قشم دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن نقش مهمی در تأمین نیاز ساکنان ایفا می‌کنند.
مشیری با بیان اینکه جزیره هنگام شامل سه روستای هنگام جدید، هنگام قدیم و میانی است، افزود: در پژوهش‌هایی که آن زمان داشتم، مشخص شد که هدررفت آب در این جزیره از مشکلات اصلی بوده است. در کنار آن، دریا نقشی پررنگ در زندگی مردم دارد؛ چراکه انواع روش‌های ماهیگیری در این منطقه رواج داشته و امروز نیز گردشگری در کنار صیادی از مشاغل اصلی مردم محسوب می‌شود.
وی به حضور پررنگ زنان در صید و صیادی اشاره کرد و گفت: زنان ماهیگیر در جزیره هنگام فعالیت گسترده‌ای دارند، اما به دلیل محدودیت‌های قانونی برای دریافت مجوز گلایه‌مند هستند.
این مردم‌شناس همچنین به آیین‌ها و باورهای بومی در جزیره هنگام اشاره کرد و ادامه داد: مراسم‌هایی چون قبله دعا و زال‌ها از جمله آیین‌های محلی هستند. همچنین باور به آویختن آب دریا برای دفع چشم‌زخم هنوز میان مردم رواج دارد.
انتهای پیام/
کد خبر 1404061200795
فاطمه رهبر
دبیر محمد آوخ